حس خارش و قلقلک چگونه ایجاد می شود

 تحریک نسبتاً خفیف پوست وقتی که چیزی روی آن حرکت می کند، ایجاد خارش و قلقلک می کند. نقاط مربوط به حس خارش را می توان با نقشه برداری دقیق پوست مشخص کرد. این نقاط همانند نقاط مربوط به درد در مناطقی وجود دارند که انتهای فیبرهای عصبی بدون میلین در آنها یافت می شوند. با این حال حس درد و خارش در نقاطی متفاوت از هم توزیع شده اند. به طوری که خارش فقط در پوست، چشم ها و بعضی از مخاط ها حس می شود و در بافته ها و احشا چنین حسی نیست.

علاوه بر تحریک مکانیکی پوست، عوامل شیمیایی هم می توانند باعث خارش شوند. به عنوان مثال وقتی غلظت پلاسمایی نمک های صفراوی در پلاسمای خون زیاد می شود، خارش ایجاد می شود. خارش در دوران حاملگی و خارش در افرادی که دچار بیماری های کبدی هستند از این نوعند.

هنگامی که به پوست آسیب وارد می شود نیز ماده ای به نام هیستامین آزاد می شود. هیستامین سبب خارش می شود که نمونه آن کهیر است. البته هیستامین همیشه مسئول ایجاد خارش نیست. تزریق مقدار ناچیزی هیستامین می تواند سبب ایجاد قرمزی و تورم در پوست شود بدون این که خارش ایجاد کند.

کینین ها هم موجب خارش شدید می شوند. به عنوان مثال در کهیر فشاری و کهیر ناشی از داروها کینین ها مؤثرند. بعضی از داروهایی که برای درمان فشار خون مصرف می شوند نیز سبب ایجاد حس خارش می شوند.